W środę (22.02 br.) na konferencji prasowej klubu Solidarna Polska w Sejmie, poseł Jerzy Rębek przedstawił własny projekt ustawy dotyczący wprowadzenia zmian w zasadach przeprowadzania wyborów.

- Projekt ustawy mojego autorstwa proponuje wprowadzenie zmian w zasadach przeprowadzania głosowania w II turze wyborów na wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Obecne przepisy obowiązującego prawa wyborczego nie precyzują, czy w okresie pomiędzy pierwszą i drugą turą wyborów na wójta, burmistrza, prezydenta miasta, możliwe jest dopisywanie do rejestru wyborców i w konsekwencji do spisu wyborców wszystkich osób, które w tym czasie zmieniły swoje miejsce zamieszkania i wystąpiły z odpowiednim wnioskiem do Wójta Gminy.

Tę lukę w prawie wypełnia orzecznictwo sądów powszechnych, które niestety jest jednak niejednolite. W niektórych przypadkach sądy, w odpowiedzi na protesty wyborcze, stały na stanowisku, iż nie ma przeszkód dla aktualizowania rejestru wyborców i spisu wyborców poprzez dopisywanie do nich osób, które zmieniły miejsce zamieszkania pomiędzy I i II turą wyborów. W innych przypadkach sądy stały z kolei na stanowisku, że rejestry wyborców i spisy wyborców pomiędzy dwiema turami wyborów mogą być aktualizowane tylko poprzez dopisywanie do nich tych spośród wyborców, którzy podczas I tury głosowania zamieszkiwali na obszarze gminy, w której wybory nie zakończyły się i przeprowadzane jest ponowne głosowanie – mówi poseł.

- W efekcie wójtowie nie mają dziś jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czy mogą, czy też nie mogą aktualizować rejestrów i spisów wyborców pomiędzy dwiema turami wyborów i czy w związku z tym odmawiając aktualizacji, bądź też jej dokonując, dopuszczają się przestępstwa przeciwko wyborom, czy też nie i czy narażają się na możliwość unieważnienia wyborów przez Sądy Okręgowe. Dużo ważniejszym efektem opisanej powyżej luki w prawie wyborczym jest jednak „turystyka wyborcza", polegająca na zjawisku masowej „migracji wyborców" pomiędzy I i II turą wyborów. Skala tego zjawiska każe przypuszczać, że ma ona nie tyle związek ze zmianą miejsca zamieszkania wyborcy (dość nagłą), co z chęcią udzielenia poparcia preferowanemu przez siebie, często zaprzyjaźnionemu kandydatowi, który ma szansę przechylić szalę zwycięstwa na swoją korzyść właśnie w II turze wyborów. Przykładów jest wiele, np Gmina Jedlnia Letnisko w powiecie radomskim, w której pomiędzy I i II turą wyborów do rejestru wyborców i odpowiednio do spisu wyborców dopisano aż 102 osoby (niemal cała wieś) oraz miasto Radzyń Podlaski, gdzie tuż przed drugą turą wyborów dopisano się 44 osoby - dodaje.

Przypomnijmy, w ostatnich wyborach samorządowych w Radzyniu Podlaskim (12.2011 r.), poseł Jerzy Rebek startując na urząd burmistrza przegrał z Witoldem Kowalczykiem różnicą 44 głosów. Po ogłoszeniu wyników, poseł złożył w Sądzie Okręgowym w Lublinie protest wyborczy, jednak skład sędziowski na podstawie przedstawionych dowodów i po rozpoznaniu sprawy, postanowił oddalić protest.

- Ten projekt ustawy ma być gwarantem dla wszystkich kandydatów w Polsce startujących do wyborów na wójta, burmistrza czy też prezydenta miasta, aby podobne sytuacje się nie powtórzyły. Proponuje zatem wprowadzenie zmiany przepisów art. 10 §1 pkt. 4 oraz art. 473 Kodeksu wyborczego, która jednoznacznie doprecyzuje, iż pomiędzy I i II turą wyborów do rejestru wyborców i spisu wyborców będą mogły być dopisywane wyłącznie te osoby, które w tym czasie ukończą 18 rok życia i stale zamieszkują na terenie gminy. Osoby, które w tym czasie zmieniają miejsce zamieszkania i przeprowadzają się do gminy, w której odbywa się II tura wyborów, nie będą mogły być dopisywane do spisu wyborców, na podstawie którego przeprowadza się ponowne głosowanie. W żadnym wypadku rozwiązanie to nie narusza konstytucyjnego, czynnego prawa wyborczego tych osób. Decyzja o zmianie miejsca zamieszkania nie jest bowiem nigdy decyzją nagłą. Jest to decyzja planowana wcześniej. Jeśli zaś w ślad za tą decyzją miałaby pójść chęć skorzystania z czynnego prawa wyborczego w gminie nowego miejsca zamieszkania, to przecież decyzję tę można zrealizować kilka dni wcześniej, przed I turą głosowania – tłumaczy dalej Rebek.

Kilka dni po środowej konferencji, projekt został wniesiony do laski marszałkowskiej, gdzie czeka na pierwsze czytanie i ewentualne jego zatwierdzenie.