Tuż przed świętami Bożego Narodzenia ukazał się w folder,  prezentujący przepisy i  tradycje kulinarne w powiecie radzyńskim.

Powstał w ramach projektu, zrealizowanego w roku 2016 przez Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Edukacyjnych przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II w Radzyniu Podlaskim i Starostwo Powiatowe w Radzyniu Podlaskim pod patronatem Instytutu Kulturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie. Inicjatywa ma na celu ocalenie części niematerialnego dziedzictwa z Południowego Podlasia, szczególnie z terenu  Powiatu Radzyńskiego i integrację międzypokoleniową.

Uczestnicy - uczniowie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych  z Powiatu Radzyńskiego poszukiwali odpowiedzi na pytanie „Co dawniej u nas jadano?” W okresie od 01 października do 25 listopada 2016  zbierali materiał podczas rozmów  z osobami starszymi: znajomymi, dziadkami, rodzicami, sąsiadami. o zwyczajach, związanych z żywnością, przygotowywaniem i spożywaniem posiłków.

Eksploratorzy, posiłkując się ankietą, zapisywali tradycyjne, niekiedy zapomniane już receptury. Do koordynatorów projektu zgłaszały się też bezpośrednio osoby starsze i dzieliły swoimi wspomnieniami i wiedzą. na temat dziedzictwa kulinarnego południowego Podlasia.

Zamieszczone przepisy zebrane zostały na terenie Powiatu Radzyńskiego i w miejscowościach ościennych: Biała, Bezwola, Branica Radzyńska, Branica Suchowolska, Derewiczna, Drelów,  Leszkowice, Ossowa,  Polskowola,  Przegaliny Małe, Radzyń Podlaski, Turów, Siedlanów, Sobole, Szóstka, Wohyń, Wola Osowińska. Publikacja zawiera przepisy na potrawy znane, popularne, jak i takie, które ulegają zapomnieniu, a stanowią ważną część naszego dziedzictwa.

Dr hab. Katarzyna Smyk (UMCS) w artykule wstępnym „Tradycje kulinarne a Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 roku (prolegomena)”  pisze: Wyniki radzyńskiego projektu „Kulinarne dziedzictwo południowego Podlasia” przekonują, że także polskie regionalne tradycje zogniskowane wokół pożywienia codziennego i odświętnego wypełniają wymogi stawiane przez zapisy Konwencji UNECSO z 2003 roku, a także – ze względu na wysokie walory kulturowe i mocne kulturowe zakorzenienie – zasługują na taki wpis i na ochronę jako jeden z ważniejszych składników polskiego dziedzictwa niematerialnego.

W przygotowanie publikacji zaangażowało się wiele osób i instytucji: Starostwo Powiatowe w Radzyniu Podlaskim ( Bogdan Sozoniuk), Radzyńskie Towarzystwo Inicjatyw Edukacyjnych przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II (Grażyna Dzida, Piotr Mackiewicz, Paweł Iwańczuk, Marcin Frączek, Dorota Krasucka, Agnieszka Śledź, Anna Matysiak, Jolanta Bilska, Małgorzata Tokarska), Instytut Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie ( dr hab. Katarzyna Smyk), Lokalna Grupa Działania Zapiecek,  Jakub Marcin Jakubowski,Waldemar Krupa, Jakub Bilski,Tomasz Młynarczyk, Michał Oleksiej, Hubert Czarnocki, Grażyna Hankiewicz, Agnieszka  i Witold Buchowie, Mieczysława Kulicka-Muszyńska.

Słowa uznania należą się uczniom szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu, ponieważ to oni przede wszystkim poszukiwali przepisów i spisywali wspomnienia. Są to: Jakub Kowalik, Karolina Trochimiak , Magdalena Kalenik, Julita Malinowska, Jakub Antoniuk, Natalia Sielezińska, Jakub Krupski, Wiktoria Sawicka, Michał Brzozowski, Bożena Wawryszczuk, Oliwia Gostkowska,  Klaudia Szabaciuk, Marta Bilska, Anna Skoczylas.

W zamierzeniu autorów publikacja ta ma mieć wartość nie tylko dokumentacyjną, ale i praktyczną. Być może stanie się dla Czytelników inspiracją do odkrywania rodzinnych tradycji kulinarnych i pielęgnowania ich na co dzień. Jeśli  ktoś z  Państwa nie wie, co to jest hamsa, podcos czy hołojec, to zapraszamy do lektury. Folder dostępny będzie w punktach informacji turystycznej od stycznia.